NL | EN

Laatste nieuws


Privacybescherming en Transparantieregister Zorg

30-07-2021
De Autoriteit Persoonsgegevens is kritisch over wetsvoorstel openbaar Transparantieregister zorg.[1] Geldt deze kritiek ook voor het huidige Transparantieregister Zorg dat op basis van zelfregulering is opgezet? Het antwoord op deze vraag is nee; het huidige Transparantieregister Zorg verschilt van het register dat met het wetsvoorstel wordt voorgesteld.
 
Transparantieregister Zorg (TRZ)
In 2012 hebben partijen in de zorg het initiatief genomen voor het TRZ met als doel te voorzien de maatschappelijke behoefte naar inzicht in financiële relaties van zorgprofessionals met bedrijven. Uitgangspunt daarbij is dat dit inzicht de burger helpt bij de waardering van zorgprofessionals en diens advisering.
 
De grondslag voor het TRZ ligt in de afspraak tussen zorgpartijen dat samenwerkingen op het gebied van dienstverlening en sponsoring dienen te worden vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst, waarin tevens wordt voorzien welke gegevens over de financiële relatie openbaar worden gemaakt in het TRZ. Met deze afspraak hebben partijen bepaald dat transparantie van de relatie noodzakelijk is voor de uitvoering van de overeenkomst. Dit vormt tevens de grondslag voor de verwerking van de persoonsgegevens van de betrokken zorgprofessional, waarbij deze zelf partij is.[2]
 
Doordat in de overeenkomst is vastgelegd welke gegevens openbaar zullen worden gemaakt en op welke wijze dit gebeurt, wordt tevens geborgd dat de betrokken zorgprofessional van te voren op de hoogte is. De gegevens blijven 3 jaar openbaar, daarna worden deze uit het TRZ verwijderd.
 
Wetsvoorstel voor openbaar register
Het wetsvoorstel dat door de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) is beoordeeld heeft een ander doel, namelijk “bewerkstelligen dat geneesmiddelen of hulpmiddelen die patiënten krijgen voorgeschreven, alleen worden gekozen omdat ze medisch gezien op dat moment de beste keuze zijn.” De AP vraagt zich af of openbaarheid van het register effectief bijdraagt aan dit doel. De AP acht het onwaarschijnlijk dat verboden betalingen worden gemeld dan wel kunnen worden herkend door de patiënt of journalisten. Bovendien bestaat het gevaar dat bij het publiek een verkeerd beeld ontstaat, waardoor zorgprofessionals – vaak onherstelbare – reputatieschade kunnen lijden. Vanuit het oogpunt van subsidiariteit kan het doel net zo goed worden bereikt door de register slechts toegankelijk te maken voor de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
 
Op basis van deze afwegingen adviseert het AP de noodzaak van openbare toegang tot het register nader te motiveren of alleen de IGJ toegang te geven. Ook ten aanzien van de voorgestelde bewaartermijn van 5 jaar is de AP kritisch; deze dient veel korter te zijn.
 
Vergelijking beide registers
Hieronder volgt een overzicht van de voor de bescherming van persoonsgegevens relevante verschillen tussen het TRZ en het voorstel voor een wettelijk openbaar register:
 
  TRZ Wettelijk openbaar register
Doel van het register Voorzien in de maatschappelijke behoefte naar inzicht in financiële relaties van zorgprofessionals met bedrijven Bewerkstelligen dat geneesmiddelen of hulpmiddelen die patiënten krijgen voorgeschreven, alleen worden gekozen omdat ze medisch gezien op dat moment de beste keuze zijn
Wat wordt geopenbaard? Bepaalde dienstverlenings- en sponsorovereenkomsten van zekere omvang (cumulatief > € 500 per jaar). Het betreft die samenwerkingen waarbij mogelijke afhankelijkheden kunnen ontstaan. Alle transacties boven € 50, ook die via derden verlopen. Kortingen en bonussen in relatie tot de wederverkoop van geneesmiddelen en hulpmiddelen zijn uitgezonderd.
Hoe is openbaarmaking vastgelegd? Afspraken over openbaarheid moeten schriftelijk in de overeenkomst tussen partijen zijn vastgelegd Openbaarheid vindt plaats op grond van een wettelijke bepaling
Wanneer wordt zorgprofessional geïnformeerd? Zorgprofessional weet vóór het aangaan van de overeenkomst wat zal worden vastgelegd en openbaar gemaakt Zorgprofessional hoort binnen 6 maanden na de transactie wat wordt vastgelegd en openbaar gemaakt
Bewaartermijn 3 jaar 5 jaar
Het corrigeren van meldingen Zorgprofessional wordt vóór openbaarmaking gevraagd de gegevens te controleren. Bij een geschil vormen de overeenkomst en betaalbewijzen het bewijs wat openbaar wordt gemaakt Zorgprofessional kan na openbaarmaking bezwaar maken. Bij een geschil worden de gegevens van de fabrikant en zorgprofessional beide weergegeven
Grondslag voor gegevensverwerking Grondslag voor verwerking van persoonsgegevens is dat het noodzakelijk is voor de uitvoering van de overeenkomst met de betrokken persoon Grondslag is de wettelijke verplichting om persoonsgegevens te verwerken
 
 
[2] Zie hierover het advies van de AP (voorheen College Bescherming Persoonsgegevens) van 10 februari 2015 inzake de conceptwijziging Registratiebesluit BIG (z2014-00956) en Nota van Toelichting Stbl. 2015 nr. 331 (pag. 9).